'n Genealogiese analise van die Cyster-familie van Pniël : hulle bydrae tot die ontwikkeling van 'n sendingdorp en 'n geslote gemeenskap in Suid-Afrika
Date
2019-12
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Stellenbosch : Stellenbosch University
Abstract
ENGLISH ABSTRACT: This is a study of the family history of the Cyster family of the mission station in Pniël in the Western Cape. The overview of the family history starts before the inception of the mission station in 1843 up to
the current generation. The family tree covers a period of 200 years and is based on genealogical and cultural historical methodology.
The ancestral patriarch, Carel Cyster, was working as a slave on the neighbouring farm of Lekkerwijn, in the district of Groot-Drakenstein. The archival resources are not clear about his residence before he registered as a slave on this farm. The names of all the slaves who are documented appear without any surnames. It is thus difficult to identify the patriarch because of all the hundreds of persons who had the same name as him. He married Sara Willemse on 23 July 1844 in Pniël. The origin of Sara is also from the same farm of Lekkerwijn where she lived with her mother and family. According to oral history she was known as a "duusvrou". Ten children were born out of this marriage, six boys and four girls. One of the daughter's genealogical footprint cannot be followed after she was baptised in the church of Pniël.
The family had to reconstruct themselves as a family unit with a new sense of identity after the emancipation of the slaves in 1838. The choice to join the mission station had many positive consequences for the entire family. The biggest benefit was that they could legally stay together as a family. The majority of the family are still living on the mission station today as part of the closed community where they follow the traditions that were started many years ago. The seven generations of the other nine children of Carel Cyster en Sara Willemse can easily be researched by looking at the marriage, baptism and membership registers of the Congregational Church in Pniël or in the Archives of the Dutch Reformed Church of South Africa in Stellenbosch. The off-springs of this pioneer couple have migrated across the world where they, like their forefathers, contribute to the communities they belong to. The social mobility of the Cyster family evolved from humble beginnings as farm workers to
careers where they compete in the top echelons of the job market.
Modern technology has immensely simplified the task of the researcher to gather information from online resources. Data of family members can also be entered onto a family website by the members themselves.
AFRIKAANSE OPSOMMING: Hierdie studie handel oor die familiegeskiedenis van die Cyster-familie van die sendingdorp, Pniël in die Wes-Kaap. Die oorsig oor die geskiedenis strek vanaf die stigting van die sendingstasie in 1843 tot die huidige geslag. Die parenteelstaat is opgestel oor 'n tydperk van meer as 200 jaar deur van genealogiese en kultuurgeskiedenis-navorsingsmetodes gebruik te maak. Die stamvader, Carel Cyster, is afkomstig van die naburige plaas, Lekkerwijn in die Groot-Drakensteindistrik, waar hy as 'n slaaf werksaam was. Baie min is oor hom opgeteken in die argivale bronne waar hy byvoorbeeld woonagtig was voordat hy by die plaas geregistreer het, is onbekend. Die name van slawe was in die opgaafrolle aangeteken, maar daar kan nie met absolute sekerheid gesê word watter een van die honderde persone met dieselfde naam hy kan wees nie. Hy tree in die huwelik met Sara Willemse op 23 Julie 1844 te Pniël. Die oorsprong van Sara is ook op die plaas Lekkerwijn, waar sy saam met haar moeder en gesin gewoon het. Volgens mondelinge oorleweringe was sy 'n duusvrou. Uit die huwelik is tien kinders gebore, ses seuns en vier dogters. Een van die dogters, Dina Charlotta, se genealogiese spoor loop dood nadat sy te Pniël gedoop is. Die familie moes 'n nuwe identiteit as 'n sendingstasie-familie rekonstrueer nadat hulle as slawe in 1838 vrygestel is. Die keuse om deel te word van die sendingstasie het baie voordele vir die ouerpaar ingehou. Die grootste gedeelte van die nasate bevind hulle steeds op die sendingstasie waar hulle as deel van 'n gemeenskap hulle tradisies volg. Die sewe geslagte van die ander nege kinders kan duidelik gevolg word deur na huweliks- en doopregisters van die Pniël Congregational Kerk of in die argiewe van die Nederduitse Gereformeerde Kerk van Suid-Afrika in Stellenbosch te kyk. Die nasate van die pionierspaar bevind hulle vandag ook oral in die wêreld waar hulle, soos hulle voorouers, ʾn positiewe bydrae lewer tot die welsyn van die gemeenskap waarin hulle hulle bevind. Die ontwikkeling van verskillende beroepe het uitgebrei van arbeiders as slawe tot beroepe waar die Cyster-familie hulle in enige werksomstandigheid kan laat geld. Die kern van die studie is 'n uitgebreide parenteelstaat wat name bevat en strek van die vroeë 19de eeu tot in 2018. Moderne tegnologie het die taak van die navorser in 'n groot mate vergemaklik, omdat baie van die navorsingsbronne aanlyn beskikbaar is. Verder kon familielede deur middel van 'n webtuiste gemotiveer word om bydraes te lewer wat die parenteelstaat voortdurend kon aanvul.
AFRIKAANSE OPSOMMING: Hierdie studie handel oor die familiegeskiedenis van die Cyster-familie van die sendingdorp, Pniël in die Wes-Kaap. Die oorsig oor die geskiedenis strek vanaf die stigting van die sendingstasie in 1843 tot die huidige geslag. Die parenteelstaat is opgestel oor 'n tydperk van meer as 200 jaar deur van genealogiese en kultuurgeskiedenis-navorsingsmetodes gebruik te maak. Die stamvader, Carel Cyster, is afkomstig van die naburige plaas, Lekkerwijn in die Groot-Drakensteindistrik, waar hy as 'n slaaf werksaam was. Baie min is oor hom opgeteken in die argivale bronne waar hy byvoorbeeld woonagtig was voordat hy by die plaas geregistreer het, is onbekend. Die name van slawe was in die opgaafrolle aangeteken, maar daar kan nie met absolute sekerheid gesê word watter een van die honderde persone met dieselfde naam hy kan wees nie. Hy tree in die huwelik met Sara Willemse op 23 Julie 1844 te Pniël. Die oorsprong van Sara is ook op die plaas Lekkerwijn, waar sy saam met haar moeder en gesin gewoon het. Volgens mondelinge oorleweringe was sy 'n duusvrou. Uit die huwelik is tien kinders gebore, ses seuns en vier dogters. Een van die dogters, Dina Charlotta, se genealogiese spoor loop dood nadat sy te Pniël gedoop is. Die familie moes 'n nuwe identiteit as 'n sendingstasie-familie rekonstrueer nadat hulle as slawe in 1838 vrygestel is. Die keuse om deel te word van die sendingstasie het baie voordele vir die ouerpaar ingehou. Die grootste gedeelte van die nasate bevind hulle steeds op die sendingstasie waar hulle as deel van 'n gemeenskap hulle tradisies volg. Die sewe geslagte van die ander nege kinders kan duidelik gevolg word deur na huweliks- en doopregisters van die Pniël Congregational Kerk of in die argiewe van die Nederduitse Gereformeerde Kerk van Suid-Afrika in Stellenbosch te kyk. Die nasate van die pionierspaar bevind hulle vandag ook oral in die wêreld waar hulle, soos hulle voorouers, ʾn positiewe bydrae lewer tot die welsyn van die gemeenskap waarin hulle hulle bevind. Die ontwikkeling van verskillende beroepe het uitgebrei van arbeiders as slawe tot beroepe waar die Cyster-familie hulle in enige werksomstandigheid kan laat geld. Die kern van die studie is 'n uitgebreide parenteelstaat wat name bevat en strek van die vroeë 19de eeu tot in 2018. Moderne tegnologie het die taak van die navorser in 'n groot mate vergemaklik, omdat baie van die navorsingsbronne aanlyn beskikbaar is. Verder kon familielede deur middel van 'n webtuiste gemotiveer word om bydraes te lewer wat die parenteelstaat voortdurend kon aanvul.
Description
Thesis (PhD)--Stellenbosch University, 2019.
Keywords
Cyster family -- Genealogy, Family history, Pniel (Western Cape, South Africa) -- History, Missions -- South Africa -- Pniel -- History, Slavery -- South Africa -- Pniel, UCTD