A genre-theoretic analysis of sports texts in Sepedi
Date
2004-03
Authors
Maruma, Mamalatswa Walburga
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Stellenbosch : Stellenbosch University
Abstract
ENGLISH ABSTRACT: This study utilises the theoretical framework of text construction developed by Grabe and
Kaplan (1996) for the analysis of Sepedi sports articles from Bona Magazine. This includes
linguistic elements which are applicable in language learning to equip learners with analytic
skills. These skills are indicated in the Curriculum 2005 for the learning area: languages.
These skills will enable learners to analyse the discourse structure of written texts
effectively.
Use is made of various textlinguistic strategies for analysing written genre texts on sports
matters. Including these strategies in language learning and teaching situation will help
learners to understand how language is used in text analysis. In order to demonstrate
how to analyse texts practically, these strategies are investigated through sports texts from
Bona Magazine.
This study demonstrates the importance of generic factors for a proper analysis of texts.
These factors include the community in which the text is produced, cultural factors and the
communicative purpose of a text. In exploring the generic features of texts, the definition
of the term text is investigated, including all its characteristics, textlinguistic construction
and levels of text analysis are also identified.
This study demonstrates the importance of including the parameters of the ethnography of
writing advanced by Grabe and Kaplan (1996) in the analysis of the linguistic structure of
texts. The ethnography of writing entails that a thorough text analysis should address the
following question: AWho writes what to whom for what purpose, why, when and hews.
The study examines the importance of utilising text analysis in language learning and
teaching.
The study also demonstrates the relationship between the theoretical aspects examined
and the learning outcomes of Curriculum 2005. The study thus demonstrates how the
theoretical framework discusses is applicable in the analysis of Sepedi texts.
AFRIKAANSE OPSOMMING: Hierdie studie maak gebruik van die teoretiese raamwerk van tekskonstruksie ontwikkel deur Grabe en Kaplan (1996) vir die analise van Sepedi sport artikels vanuit die BONA tydskrif. Hierdie tekslinguistiese model sluit in die linguistiese elemente wat toepaslik is in taalleer en wat leerders met analitiese vaardighede toerus. Hierdie vaardighede word in Kurrikulum 2005 gespesifiseer vir die leerarea van tale. Hierdie vaardighede stelleerders in staat om die diskoers struktuur van geskrewe teks te analiseer. Die studie maak gebruik van In verskeidenheid tekslinguistiese strategieë vir die analise van geskrewe genres oor sportsake. Die insluiting van die onderrig van hierdie strategieë sal leerders help om te verstaan hoe taal gebruik word in terme van teksanalise. Ten einde die praktiese toepassing van die analise van tekste te illustreer, word die betrokke tekslinguistiese strategieë ondersoek met verwysing na die BONAtekste. Die tesis demonstreer die belang van genre-analitiese eienskappe in die analise van tekste. Hierdie faktore hou o.a. verband met gemeenskap waarin die teks geproduseer word, kulturele faktore, en die kommunikatiewe doelstelling van die teks. In die ondersoek van die genre-analitiese eienskappe van tekste, word die definisie van die term teks ondersoek, insluitende die tekslinguistiese konstruksie en die vlakke van teks-analise. Die studie demonstreer voorts die belang van die parameters van die etnografie van skryf, soos voorgestel deur Grabe en Kaplan in die analise van die struktuur van tekste. Die etnografie van skryf hou in dat In deeglike analise van tekste die volgende vrae moet aanspreek: "Wie skryf wat aan wie, vir watter doel, hoekom, waar en hoe." Die studie ondersoek die belang van die gebruik van teksanalise in leer en onderrig. Die studie demonstreer ook die verband tussen teoretiese aspekte en die leeruitkomste van Kurrikulum 2005. Die studie toon aan hoe die teoretiese raamwerk toepaslik is in die analise van Sepedi tekste.
SEPEDI SENAGANWA: Kakanyothema ye e somisa kakanyo ya semolomo ya hlamo ya dingwalwa, ye e tSweletSwago ke Grabe Ie Kaplan (1996) tshekatshekong ya dingwalwakgolo tsa dipapadi go tswa kqatisobakenq ya Sepedi. Se se akaretsa dithopolelo tseo di lego maleba thutopolelong yeo e hlamago barutwana ka mabokgone a go sekaseka. Mabokgone a tSwelela lenaneothutong la 2005 mafapheng a boithutelo a maleme. Go somisitSwe mekgwa ya go fapana ya temanapolelo go sekaseka dingwalwa tsa go amana le tsa dipapadi. Go akaretsa mekgwa ye go ruteng le go ithuteng polelo go tla thusa barutwana go kweslsa ka moo polelo e somiswago tshekatshekong ya dingwalwa. Go laetSa tirlso tshekatshekong ya dingwalwa, mekgwa ye ya tshekatsheko e nyakisisitswe ka go sornlëa dingwalwa tsa dipapadi go tswa go kqatlsobaka ya Bona. Kakanyothema ye e bea pepeneneng bohlokwa bja dinhla tsa besetshaba tshekatshekong ya maleba ya dingwalwa. Dinhla tseo di akaretsa lefelo leo sengwalwa se hlamilwego go lona, dinhla tsa setso le morero woo 0 tsweletswaqo ke sengwalwa. Go nyakisiseng ka ga ponagalo tSa besetshaba. hlathollo ya lereo le 'sengwalwa' e nyakisisitSwe, go akeretse le dipharoloqantsho tsa sona, hlamego ya temanapolelo le magato a go sekaseka sengwalwa a laedltswe, Thuto ye e laetSa bohlokwa bja go akaretSa le hlaloso ya phapantsho ka hlalososemahlale ya go ngwalwa bjalo ka ge e tsweletswa ke Grabe le Kaplan (1996) tshekatshekong ya dibopego tsa polelo tsa dingwalwa. Hlalososemahlale e tsweletsa gore tshekatsheko ye etebilego ya dingwalwa e swanetse go araba potslso tse di latelago: 'Mang 0 ngwalela mang, go tsweletsa eng, ka baka lang, kae, neng, bjang?' Kakanyothema ye e lekodlslêa bohlokwa bja go somrsa tshekatsheko ya dingwalwa go ruteng le go ithuteng polelo. Thuto ye e laetsa le tswalano ye e lego gona gare ga dinhla tSasemolomo tseo di lekotSwego le ditebanyo tsa boithutelo tsa lenaneothuto la 2005. Ke ka fao kakanyothema ye e beago pepeneneng ka moo kakanyosemolomo yeo e hlalosïtsweqo e ka diriswago tshekatshekong ya dingwalwa tsa dipapadi tsa Sepedi.
AFRIKAANSE OPSOMMING: Hierdie studie maak gebruik van die teoretiese raamwerk van tekskonstruksie ontwikkel deur Grabe en Kaplan (1996) vir die analise van Sepedi sport artikels vanuit die BONA tydskrif. Hierdie tekslinguistiese model sluit in die linguistiese elemente wat toepaslik is in taalleer en wat leerders met analitiese vaardighede toerus. Hierdie vaardighede word in Kurrikulum 2005 gespesifiseer vir die leerarea van tale. Hierdie vaardighede stelleerders in staat om die diskoers struktuur van geskrewe teks te analiseer. Die studie maak gebruik van In verskeidenheid tekslinguistiese strategieë vir die analise van geskrewe genres oor sportsake. Die insluiting van die onderrig van hierdie strategieë sal leerders help om te verstaan hoe taal gebruik word in terme van teksanalise. Ten einde die praktiese toepassing van die analise van tekste te illustreer, word die betrokke tekslinguistiese strategieë ondersoek met verwysing na die BONAtekste. Die tesis demonstreer die belang van genre-analitiese eienskappe in die analise van tekste. Hierdie faktore hou o.a. verband met gemeenskap waarin die teks geproduseer word, kulturele faktore, en die kommunikatiewe doelstelling van die teks. In die ondersoek van die genre-analitiese eienskappe van tekste, word die definisie van die term teks ondersoek, insluitende die tekslinguistiese konstruksie en die vlakke van teks-analise. Die studie demonstreer voorts die belang van die parameters van die etnografie van skryf, soos voorgestel deur Grabe en Kaplan in die analise van die struktuur van tekste. Die etnografie van skryf hou in dat In deeglike analise van tekste die volgende vrae moet aanspreek: "Wie skryf wat aan wie, vir watter doel, hoekom, waar en hoe." Die studie ondersoek die belang van die gebruik van teksanalise in leer en onderrig. Die studie demonstreer ook die verband tussen teoretiese aspekte en die leeruitkomste van Kurrikulum 2005. Die studie toon aan hoe die teoretiese raamwerk toepaslik is in die analise van Sepedi tekste.
SEPEDI SENAGANWA: Kakanyothema ye e somisa kakanyo ya semolomo ya hlamo ya dingwalwa, ye e tSweletSwago ke Grabe Ie Kaplan (1996) tshekatshekong ya dingwalwakgolo tsa dipapadi go tswa kqatisobakenq ya Sepedi. Se se akaretsa dithopolelo tseo di lego maleba thutopolelong yeo e hlamago barutwana ka mabokgone a go sekaseka. Mabokgone a tSwelela lenaneothutong la 2005 mafapheng a boithutelo a maleme. Go somisitSwe mekgwa ya go fapana ya temanapolelo go sekaseka dingwalwa tsa go amana le tsa dipapadi. Go akaretsa mekgwa ye go ruteng le go ithuteng polelo go tla thusa barutwana go kweslsa ka moo polelo e somiswago tshekatshekong ya dingwalwa. Go laetSa tirlso tshekatshekong ya dingwalwa, mekgwa ye ya tshekatsheko e nyakisisitswe ka go sornlëa dingwalwa tsa dipapadi go tswa go kqatlsobaka ya Bona. Kakanyothema ye e bea pepeneneng bohlokwa bja dinhla tsa besetshaba tshekatshekong ya maleba ya dingwalwa. Dinhla tseo di akaretsa lefelo leo sengwalwa se hlamilwego go lona, dinhla tsa setso le morero woo 0 tsweletswaqo ke sengwalwa. Go nyakisiseng ka ga ponagalo tSa besetshaba. hlathollo ya lereo le 'sengwalwa' e nyakisisitSwe, go akeretse le dipharoloqantsho tsa sona, hlamego ya temanapolelo le magato a go sekaseka sengwalwa a laedltswe, Thuto ye e laetSa bohlokwa bja go akaretSa le hlaloso ya phapantsho ka hlalososemahlale ya go ngwalwa bjalo ka ge e tsweletswa ke Grabe le Kaplan (1996) tshekatshekong ya dibopego tsa polelo tsa dingwalwa. Hlalososemahlale e tsweletsa gore tshekatsheko ye etebilego ya dingwalwa e swanetse go araba potslso tse di latelago: 'Mang 0 ngwalela mang, go tsweletsa eng, ka baka lang, kae, neng, bjang?' Kakanyothema ye e lekodlslêa bohlokwa bja go somrsa tshekatsheko ya dingwalwa go ruteng le go ithuteng polelo. Thuto ye e laetsa le tswalano ye e lego gona gare ga dinhla tSasemolomo tseo di lekotSwego le ditebanyo tsa boithutelo tsa lenaneothuto la 2005. Ke ka fao kakanyothema ye e beago pepeneneng ka moo kakanyosemolomo yeo e hlalosïtsweqo e ka diriswago tshekatshekong ya dingwalwa tsa dipapadi tsa Sepedi.
Description
Thesis (MA)--Stellenbosch University, 2004.
Keywords
Northern Sotho language -- Discourse analysis, Northern Sotho language -- Study and teaching, Competency-based education -- South Africa