Tyd in ons tyd : oor teologie en toekomsgeorienteerde herinnering

Date
2015-12
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
LitNet
Abstract
In hierdie artikel word daar na die moontlike kontoere en belofte van ’n teologie van toekomsgeoriënteerde herinnering gevra, as deel van die soeke na ’n verantwoordelike en konstruktiewe omgang met die verlede. Meer spesifiek word in hierdie artikel geargumenteer dat die motivering, ontginning en verdieping van die begrip onthou moontlikhede inhou vir die gesprek oor die soeke na ’n verantwoordelike historiese hermeneutiek. Dié argument word in twee dele bespreek. In die eerste deel word daar breedweg na die veranderende houding ten opsigte van tyd en temporaliteit die afgelope eeue gekyk. Hier word veral aangesluit by wat denkers soos Aleida Assmann “the modern time regime” noem, asook na die groeiende onbehae die afgelope dekades met hierdie kulturele tydsbewind. In die tweede deel word ’n aantal opmerkings gemaak wat – te midde van ’n verskuiwende verstaan van tyd in ons tyd – belangrik is om in ag te neem in die soeke na ’n verantwoordelike teologie van herinnering vandag. Dit sluit ’n beklemtoning van die kwesbaarheid van herinnering in, asook die gedagte dat herinnering met ’n sekere verbintenis aan die realiteit van die historiese verlede saamhang. Verder word daar op die verweefdheid van ons herinneringe met dié van ander gewys, aangesien dieselfde figure of gebeurtenisse verskillend in ons kollektiewe geheue funksioneer. Die potensieel ondermynende aard van herinnering word ook uitgelig. Ten slotte word die toekomsgeoriënteerdheid van ’n toereikende teologie van herinnering belig. Daar word aangetoon dat dit juis hierdie aksent is wat dit moontlik maak om van helende versoening, moeilike (maar nie onmoontlike nie) vergifnis en herstellende of omvormende geregtigheid te praat. Teologies uitgedruk beteken dit dat die eskatologiese horison van herinnering verreken moet word.
This article investigates the possible contours and promise of a theology of future-oriented memory as part of the search for a responsible and constructive engagement with the past. The argument is put forward that an in-depth and critical engagement with the concept of memory holds much promise for the discussion about the search for a responsible historical hermeneutic. This argument is discussed in two parts. The first part of the article engages with the changing attitude towards time and temporality during the past few centuries. In this regard the article enters into conversation with the discourse on what Aleida Assmann calls “the modern time regime”. Assmann identifies five aspects which, according to her, characterise the modern time regime. In order to obtain greater clarity on the transformation in the experience of time in our time, this article briefly discusses Assmann’s informative analysis. In addition, the increasing uneasiness in recent decades with this cultural time regime – and its way of configuring the relationship between past, present and future – is considered.
Description
CITATION: Vosloo, R. 2015. Time in our time : on theology and future-oriented memory. LitNet Akademies, 12(3):461-486.
The original publication is available at http://www.litnet.co.za
Keywords
Memory, Theology, Time
Citation
Vosloo, R. 2015. Time in our time : on theology and future-oriented memory. LitNet Akademies, 12(3):461-486.