Die verband tussen vroee apartheidsintellektualisering, Afrikanermusiekhistoriografie en die ontluiking van 'n apartheidsestetika in die toonkuns

Date
2011-12
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
LitNet
Abstract
Epistemologiese afhanklikheid van Europese verwysingspunte kenmerk dikwels analitiese modelle van Suid-Afrikaanse kunsmusiek en kunsmusiekhistoriografie. ’n Tipiese voorbeeld is die beskrywing van Stefans Grové se musikale styl aan die hand van sy artistieke aangetrokkenheid tot die werk van J.S. Bach, Olivier Messiaen en Paul Hindemith (Muller en Walton 2006:3). Hierdie soort koestering van estetiese genealogieë wat sigself aanhoudend terugverbeel na Europa, veronderstel die noodwendigheid van ’n Europese paradigma vir Suid-Afrikaanse kunsmusiek. Meer nog: die Grové-voorbeeld illustreer die voortsetting van ’n nasionale program gerig deur sekere propagandistiese idees, die soort ideologiese vertrekpunte wat Afrikaners se “eie” ryk kultuurerfenis verhef tot dié van verligte (Europese) ras in “donker Afrika”. In teenstelling met so ’n Eurosentriese (en problematiese) beskouing poog die teoretisering van Afrikanerkultuur in hierdie artikel om ’n kontekssensitiewe kultuurbegrip van Suid-Afrikaanse kunsmusiek in die 20ste eeu te formuleer. Die interpretatiewe raam wat hier geskep word, put uit ’n konstellasie verwante ideologieë wat krities gelees kan word uit kern historiografiese tekste en geselekteerde primêre dokumente in die argief van die komponis Arnold van Wyk.
One of the much-rehearsed models of self-explication characterising art music and historiography in South Africa is epistemologically rooted in Europe (Muller and Walton 2006:3). The tracing of aesthetic genealogies to Europe uncritically accepts certain strands of nationalist propaganda, including beliefs that declared Afrikaners to be Europeans in possession of a superior cultural and racial standing in “dark Africa”. In contrast, the approach offered here will aim at a more nuanced construction of a broader 20th-century culture framed by a critical understanding of these ideologies as propelled by South African historiography.
Description
CITATION: Venter, C. 2011. Die verband tussen vroee apartheidsintellektualisering, Afrikanermusiekhistoriografie en die ontluiking van 'n apartheidsestetika in die toonkuns. LitNet Akademies, 8(3):508-527.
The original publication is available at http://www.litnet.co.za
Keywords
Music -- South Africa -- 20th century -- Historiography, Apartheid -- South Africa -- Music, Folk songs, Afrikaans
Citation
Venter, C. 2011. Die verband tussen vroee apartheidsintellektualisering, Afrikanermusiekhistoriografie en die ontluiking van 'n apartheidsestetika in die toonkuns. LitNet Akademies, 8(3):508-527.