Metalexicographical criteria for the compilation of a trilingual dictionary : Yilumbu-English-French
Date
2002-12
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Stellenbosch : Stellenbosch University
Abstract
ENGLISH ABSTRACT: This work discusses various metalexicographic theories in general and Wiegand's
General Theory of Lexicography in particular, in order to determine its possibilities for
the planning and compilation of a trilingual dictionary: Yilumbu-English-French. Chapter
1 of the dissertation gives an overview of Wiegand's General Theory of Lexicography as
well as some aspects of lexicographic processes, dictionary typology and the structure of
dictionaries followed by a survey of lexicographic activities in Gabon. On account of
what already exists, this chapter will help the reader see why the choice was made to
develop a theoretical model for a trilingual dictionary.
Chapter 2 discusses various issues related to the target user groups of the planned
dictionary, their reference skills, and some aspects of dictionary use as well as a number
of macro- and microstructural problems.
Chapter 3 focuses on a number of ways the planned dictionary could promote the
standardization of the Yilumbu language.
Chapter 4 discusses the contents and presentation of all the data that will be included in
the outer texts in the frame structure of the planned dictionary. Priority is given to the socalled
integrated outer text as opposed to non-integrated outer texts.
In chapter 5, the macrostructure of the work is discussed to establish what should be
included in the planned dictionary and what should not. This chapter shows that all types
of lexical items, including multiword lexical items, should be given lemma status in the
planned dictionary. Moreover all items should ideally be included according to the word
tradition and on account of their usage frequency in the corpus and orthographical
problems should be solved in accordance with the needs and reference skills of the target
users. Apart from these aspects, types of dialectal forms as well as the type of specialfield
lexical items to be lemmatized in the planned dictionary are also discussed in this
chapter. As far as the treatment of e.g. technical terms is concerned, it is the ultimate goal
of the present Gabonese Government to promote Science and Technology in the
vernaculars of the people of Gabon. For this to come true, it is expected from the
Government to put some efforts into literacy development e.g. supplying teachers and
pupils with relevant reading materials. It is also believed that Mother-tongue Education at
primary, secondary and tertiary level is a major but feasible undertaking for Gabon. Chapter 6 focuses on the microstructure of the planned dictionary. In this chapter, after
presenting different types of microstructures, it is shown that an integrated microstructure
is most suitable to enhance the retrievability of the information on the part of the users.
This chapter also investigates different kinds of data types to be considered for inclusion
in the microstructure of the planned dictionary.
In Chapter 7 the access structure of the planned dictionary is discussed. In this chapter,
the focus is on various types of devices, typographic and non-typographic structural
indicators as well as the use of equivalent registers, to enhance the accessibility of the
data and give the work a truly poly-functional and poly-accessible character.
Chapter 8 will discuss the addressing structure of the planned dictionary. Since the latter
is monoseopal and because of the lemmatic bias that usually prevails in such a work, the
emphasis in this chapter will be on various aspects of non-lemmatic addressing
procedures that will shift the focus from the source to the target languages.
Chapter 9 discusses the mediostructure and textual condensation in the planned
dictionary. Explicit and consistent cross-referencing, the non-use of substitution symbols,
explicit labelling, etc. are claimed to be best suited to capture the needs and reference
skills of the target groups.
AFRIKAANSE OPSOMMING: Hierdie werk bespreek verskeie metaleksikografiese teorieë in die algemeen en Wiegand se Algemene Leksikografiese Teorie in die besonder, ten einde die moontlikhede vir die opstel van 'n drietalige Yilumbu-Engels-Afrikaanse woordeboek te bepaal. Hoofstuk 1 van die proefskrif verskaf 'n oorsig van Wiegand se Algemene Leksikografiese Teorie sowel as sommige aspekte van leksikografiese prosesse, woordeboektipologie en die struktuur van woordeboeke gevolg deur 'n opname van leksikografiese aktiwiteite in Gaboen. Op grond van wat daar reeds bestaan, sal hierdie hoofstuk die leser help om te verstaan waarom die keuse geval het op die ontwikkeling van 'n teoretiese model vir 'n drietalige woordeboek. Hoofstuk 2 handel oor verskeie aspekte rondom die teikenggebruikersgroep van die beplande woordeboek, hulle ontsluitingsvaardighede en enkele aspekte van woordeboekgebruik asook 'n aantal makro- en mikrostrukturele probleme. Hoofstuk 3 fokus op enkele maniere waarop die beplande woordeboek die standaardisasie van die Yilumbu-taal kan bevorder. Hoofstuk 4 bespreek die inhoud en aanbieding van al die data wat in die buitetekste ingesluit sal word in die raamwerk van die beplande woordeboek. Voorkeur word verleen aan die sogenaamde geïntegreerde buiteteks teenoor nie-geïntegreerde buitetekste. In hoofstuk 5 word die makrostruktuur van die werk bespreek ten einde vas te stel wat ingesluit moet word in die beplande woordeboek en wat nie. Hierdie hoofstuk dui aan dat alle tipes leksikale items, insluitende multileksikale items, lemmastatus behoort te kry in die beplande woordeboek. Verder is die ideaal dat alle items ingesluit word volgens die woordtradisie en op grond van hulle gebruiksfrekwensie in die korpus, terwyl ortografiese probleme opgelos behoort te word in ooreenstemming met die behoeftes en ontsluitingsvaardighede van die teikengebruikers. Afgesien van hierdie aspekte word tipes dialektiese vorms sowel as die tipe vakterminologiese items wat in die beplande woordeboek gelemmatiseer gaan word, ook in hierdie hoofstuk bespreek. Wat die hantering van byvoorbeeld tegniese terme betref, is dit die einddoelwit van die huidige Gaboenese regering om Wetenskap en Tegnologie in die tale van die mense van Gaboen te bevorder. Om hierdie ideaal te bereik word daar van die regering verwag om geletterdheidsontwikkeling te ondersteun deur byvoorbeeld die relevante leesmateriaal aan onderwysers en leerders te verskaf. Daar word ook geglo dat moedertaalonderrig op primêre, sekondêre en tersiëre vlak tegelyk belangrik en haalbaar is vir Gaboen. Hoofstuk 6 fokus op die mikrostruktuur van die beplande woordeboek. In hierdie hoofstuk word daar nadat verskillende tipes mikrostrukture bespreek is, aangetoon dat 'n geïntegreerde mikrostruktuur die geskikste is vir gebruikers om inligting gemaklik te bekom. Hierdie hoofstuk ondersoek ook verskillende tipes data wat oorweeg moet word vir insluiting in die beplande woordeboek. Hoofstuk 7 handel oor die toegangstruktuur van die beplande woordeboek. Hierdie hoofstuk fokus op verskillende tipes middele, tipografiese en nie-tipografiese strukturele indikators sowel as die gebruik van ekwivalente registers om die toeganklikheid van die data te verhoog en om aan die werk 'n ware poli-funksionele en poli-toeganklike karakter te verleen. Hoofstuk 8 sal die adresseringstruktuur van die beplande woordeboek bespreek. Aangesien laasgenoemde monoskopaal is en as gevolg van die lemmatiese vooroordeel wat gewoonlik teenwoordig is in so 'n werk, sal die klem in hierdie hoofstuk val op verskeie aspekte van nie-lemmatiese adresseringsprosedures wat die fokus verskuif van die bron- na die teikentale. Hoofstuk 9 bespreek die mediostrukture en tekstuele kondensasie van die beplande woordeboek. Daar word beweer dat eksplisiete en konsekwente kruisverwysing, die niegebruik van substitusiesimbole, eksplisiete etikettering, ens. die beste manier is om die behoeftes en ontsluitingsvaardighede van die teikengroepe vas te vang.
AFRIKAANSE OPSOMMING: Hierdie werk bespreek verskeie metaleksikografiese teorieë in die algemeen en Wiegand se Algemene Leksikografiese Teorie in die besonder, ten einde die moontlikhede vir die opstel van 'n drietalige Yilumbu-Engels-Afrikaanse woordeboek te bepaal. Hoofstuk 1 van die proefskrif verskaf 'n oorsig van Wiegand se Algemene Leksikografiese Teorie sowel as sommige aspekte van leksikografiese prosesse, woordeboektipologie en die struktuur van woordeboeke gevolg deur 'n opname van leksikografiese aktiwiteite in Gaboen. Op grond van wat daar reeds bestaan, sal hierdie hoofstuk die leser help om te verstaan waarom die keuse geval het op die ontwikkeling van 'n teoretiese model vir 'n drietalige woordeboek. Hoofstuk 2 handel oor verskeie aspekte rondom die teikenggebruikersgroep van die beplande woordeboek, hulle ontsluitingsvaardighede en enkele aspekte van woordeboekgebruik asook 'n aantal makro- en mikrostrukturele probleme. Hoofstuk 3 fokus op enkele maniere waarop die beplande woordeboek die standaardisasie van die Yilumbu-taal kan bevorder. Hoofstuk 4 bespreek die inhoud en aanbieding van al die data wat in die buitetekste ingesluit sal word in die raamwerk van die beplande woordeboek. Voorkeur word verleen aan die sogenaamde geïntegreerde buiteteks teenoor nie-geïntegreerde buitetekste. In hoofstuk 5 word die makrostruktuur van die werk bespreek ten einde vas te stel wat ingesluit moet word in die beplande woordeboek en wat nie. Hierdie hoofstuk dui aan dat alle tipes leksikale items, insluitende multileksikale items, lemmastatus behoort te kry in die beplande woordeboek. Verder is die ideaal dat alle items ingesluit word volgens die woordtradisie en op grond van hulle gebruiksfrekwensie in die korpus, terwyl ortografiese probleme opgelos behoort te word in ooreenstemming met die behoeftes en ontsluitingsvaardighede van die teikengebruikers. Afgesien van hierdie aspekte word tipes dialektiese vorms sowel as die tipe vakterminologiese items wat in die beplande woordeboek gelemmatiseer gaan word, ook in hierdie hoofstuk bespreek. Wat die hantering van byvoorbeeld tegniese terme betref, is dit die einddoelwit van die huidige Gaboenese regering om Wetenskap en Tegnologie in die tale van die mense van Gaboen te bevorder. Om hierdie ideaal te bereik word daar van die regering verwag om geletterdheidsontwikkeling te ondersteun deur byvoorbeeld die relevante leesmateriaal aan onderwysers en leerders te verskaf. Daar word ook geglo dat moedertaalonderrig op primêre, sekondêre en tersiëre vlak tegelyk belangrik en haalbaar is vir Gaboen. Hoofstuk 6 fokus op die mikrostruktuur van die beplande woordeboek. In hierdie hoofstuk word daar nadat verskillende tipes mikrostrukture bespreek is, aangetoon dat 'n geïntegreerde mikrostruktuur die geskikste is vir gebruikers om inligting gemaklik te bekom. Hierdie hoofstuk ondersoek ook verskillende tipes data wat oorweeg moet word vir insluiting in die beplande woordeboek. Hoofstuk 7 handel oor die toegangstruktuur van die beplande woordeboek. Hierdie hoofstuk fokus op verskillende tipes middele, tipografiese en nie-tipografiese strukturele indikators sowel as die gebruik van ekwivalente registers om die toeganklikheid van die data te verhoog en om aan die werk 'n ware poli-funksionele en poli-toeganklike karakter te verleen. Hoofstuk 8 sal die adresseringstruktuur van die beplande woordeboek bespreek. Aangesien laasgenoemde monoskopaal is en as gevolg van die lemmatiese vooroordeel wat gewoonlik teenwoordig is in so 'n werk, sal die klem in hierdie hoofstuk val op verskeie aspekte van nie-lemmatiese adresseringsprosedures wat die fokus verskuif van die bron- na die teikentale. Hoofstuk 9 bespreek die mediostrukture en tekstuele kondensasie van die beplande woordeboek. Daar word beweer dat eksplisiete en konsekwente kruisverwysing, die niegebruik van substitusiesimbole, eksplisiete etikettering, ens. die beste manier is om die behoeftes en ontsluitingsvaardighede van die teikengroepe vas te vang.
Description
Thesis (DLitt)--Stellenbosch University, 2000.
Keywords
Lexicography, Encyclopedias and dictionaries, Dictionaries, Polyglot, Dissertations -- Afrikaans literature